تحقیق بررسی تاثیر آموزش مهارتهای زندگی بر سلامت روان و منبع کنترل نوجوانان

تحقیق بررسی تاثیر آموزش مهارتهای زندگی بر سلامت روان و منبع کنترل نوجوانان تحقیق با موضوع بررسی تأثیر آموزش مهارتهای زندگی بر سلامت روان و منبع کنترل نوجوانان 95صفحه قالب ورد قابل ویرایش

دسته بندی	علوم اجتماعی
فرمت فایل	doc
حجم فایل	65 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	95

توضیحات:

تحقیق با موضوع بررسی تأثیر آموزش مهارتهای زندگی بر سلامت روان و منبع کنترل  نوجوانان

95صفحه قالب ورد قابل ویرایش

تحقیق با موضوع بررسی تأثیر آموزش مهارتهای زندگی بر سلامت روان و منبع کنترل  نوجوانان

95صفحه قالب ورد قابل ویرایش

بخشی ازمتن:

خلاصه

انسان با توجه به پیچیدگی‌ها و دشواری‌های زندگی جهت رسیدن به رشد و پیشرفت در جنبه‌های گوناگون می‌‌بایست از توانایی لازم و کافی جهت مقابله با موقعیتهای دشوار زندگی و همچنین فراهم نمودن شرایط مناسب به منظور پیشرفت همه جانبه برخوردار باشد. بنابراین افراد موفق، تکامل یافته و دارای سلامت روانی کسانی هستند که توانایی و مهارت کافی را در برخورد با شرایط گوناگون زندگی دارند و همواره در صدد تغییر موقعیت خویش در جهت رشد و تکمیل هستند. این ویژگی‌ها نشانگر برخورداری اینگونه افراد از مهارتهای زندگی می‌باشد. در حال که افراد ناموفق و کسانی که به رشد و پیشرفت متعادل در جنبه‌های گوناگون زندگی دست نیافته‌اند از سلامت روانی کمتری برخوردارند و همچنین توانایی حل مؤثر مشکلات و مسائل زندگی را ندارند می‌توان گفت که فاقد مهارتهای زندگی کافی هستند. بدین ترتیب برخورداری از مهارتهای زندگی و به کارگیری آن جهت دستیابی به رشد و کمال می‌تواند بسیاری از مشکلات،‌ ناکامی‌ها و ناهنجاری‌ها را رفع نماید و در عوض یک زندگی با نشاط، پرتلاش، رو به پیشرفت و کمال،‌ مفید و سازنده را به ارمغان آورد و چه بهتر است که کسب این مهارتها از دوران نوجوانی آغاز گردد. با توجه به اینکه تحقیقات بسیاری موضوع فوق را مورد تأیید قرار داده‌اند و همچنین باور و اعتقاد پژوهشگر به اینکه لازمه موفقیت و تکامل همه جانبه در زندگی، برخورداری از سلامت روانی و آگاهی از شیوه صحیح و مناسب زندگی و در نتیجه سبک زندگی سالم می‌باشد، به همین جهت،‌ پژوهش حاضر به بررسی تأثیر آموزش مهارتهای زندگی بر سلامت روان و منبع کنترل  نوجوانان پرداخته است. 

فهرست برخی ازمطالب:

خلاصه

مقدمه

بیان مساله

اهمیت و ضرورت پژوهش

متغیرهای پژوهش 

- متغیر مستقل

- متغیرهای وابسته 

- متغیرهای کنترل 

- متغیرهای مداخله‌گر (تعدیل کننده) 

تعریف علمی و عملیاتی «مهارت‌های زندگی» : 

تعریف علمی و عملیاتی «سلامت روان» : 

تعریف علمی و عملیاتی «منبع کنترل»  : 

مبنای تئوریکی برنامه آموزش مهارتهای زندگی 

اهداف آموزش مهارتهای زندگی 

اهمیت مهارتهای زندگی در سلامت روانی 

ابعاد مهارتهای زندگی 

مهارت حل مسئله در کودکان چگونه است؟

مهارت حل مسئله در کودکان چگونه است؟ مهارت حل مساله که ضمن فراهم آوردن فرصت های اکتشافی، پایه ای برای شکل گیری استقلال ، اعتماد به نفس و موفقیت های آتی کودکان در مدرسه و جامعه می شود

دسته بندی	روانشناسی و علوم تربیتی
فرمت فایل	pptx
حجم فایل	3483 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	60

یکی از موضوعات مهمی که توجه روان­شناسان را در سالهای اخیر به خود جلب کرده است، اهمیت یادگیری مهارت حل مسأله در کودکی است . مهارتی که ضمن فراهم آوردن فرصت های اکتشافی، پایه ای برای شکل گیری استقلال ، اعتماد به نفس و موفقیت های آتی کودکان در مدرسه و جامعه می شود

از آنجایی که یکی از فواید بازی ، تأثیرات مثبت آموزشی آن است می­ توان به کمک بازی های خاصی، مهارت حل مسأله را در کودکان تقویت کرد تا آنها بتوانند تجربیات خود را در حین بازی درونی کنند و در زندگی واقعی از آن سود ببرند. به  همین علت والدین و مربیان آگاه می کوشند با فراهم کردن اسباب بازی های مناسب، آنها را در مقابل مسائل مختلفی قراردهند که حل آنها نیازمند روش های خلاقانه است.

روشهای حل مساله:

مسائل مختلف معمولا به دو روش اکتشافی یا تصادفی حل می شوند .  از آنجا که روش های اکتشافی به همت و پشتکار فرد متکی هستند ، در طراحی اسباب بازی ها هم بیشتر مورد توجه قرار می گیرند.

 اسباب بازی های سه بعدی جاگذاری که برای کودکان نوپا تهیه می شود ، نمونه گویایی از این اسباب بازی هاست. برای مثال کودک برای گذاشتن قطعه مثلثی شکل در خانه توخالی مشابه آن سعی می کند با آزمون و خطا راه حل درست را کشف کند.  اما گاهی اوقات ترکیب روش های اکتشافی و تصادفی منجر به حل مسئله می شوند و کودک به طور تصادفی قطعه را در مکان خاص خودش قرار می دهد.

دانلود تحقیق تاثیر آموزش مهارتهای زندگی بر سلامت روان و منبع کنترل نوجوانان

دانلود تحقیق تاثیر آموزش مهارتهای زندگی بر سلامت روان و منبع کنترل نوجوانان افراد موفق تکامل یافته و دارای سلامت روانی کسانی هستند که توانایی و مهارت کافی را در برخورد با شرایط گوناگون زندگی دارند و همواره در صدد تغی

دسته بندی	روانشناسی و علوم تربیتی
فرمت فایل	doc
حجم فایل	67 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	74

خلاصه

انسان با توجه به پیچیدگی‌ها و دشواری‌های زندگی جهت رسیدن به رشد و پیشرفت در جنبه‌های گوناگون می‌‌بایست از توانایی لازم و کافی جهت مقابله با موقعیتهای دشوار زندگی و همچنین فراهم نمودن شرایط مناسب به منظور پیشرفت همه جانبه برخوردار باشد. بنابراین افراد موفق، تکامل یافته و دارای سلامت روانی کسانی هستند که توانایی و مهارت کافی را در برخورد با شرایط گوناگون زندگی دارند و همواره در صدد تغییر موقعیت خویش در جهت رشد و تکمیل هستند. این ویژگی‌ها نشانگر برخورداری اینگونه افراد از مهارتهای زندگی می‌باشد. در حال که افراد ناموفق و کسانی که به رشد و پیشرفت متعادل در جنبه‌های گوناگون زندگی دست نیافته‌اند از سلامت روانی کمتری برخوردارند و همچنین توانایی حل مؤثر مشکلات و مسائل زندگی را ندارند می‌توان گفت که فاقد مهارتهای زندگی کافی هستند. بدین ترتیب برخورداری از مهارتهای زندگی و به کارگیری آن جهت دستیابی به رشد و کمال می‌تواند بسیاری از مشکلات،‌ ناکامی‌ها و ناهنجاری‌ها را رفع نماید و در عوض یک زندگی با نشاط، پرتلاش، رو به پیشرفت و کمال،‌ مفید و سازنده را به ارمغان آورد و چه بهتر است که کسب این مهارتها از دوران نوجوانی آغاز گردد. با توجه به اینکه تحقیقات بسیاری موضوع فوق را مورد تأیید قرار داده‌اند و همچنین باور و اعتقاد پژوهشگر به اینکه لازمه موفقیت و تکامل همه جانبه در زندگی، برخورداری از سلامت روانی و آگاهی از شیوه صحیح و مناسب زندگی و در نتیجه سبک زندگی سالم می‌باشد، به همین جهت،‌ پژوهش حاضر به بررسی تأثیر آموزش مهارتهای زندگی بر سلامت روان و منبع کنترل  نوجوانان پرداخته است.

در این پژوهش به منظور بررسی تأثیر آموزش مهارتهای زندگی بر سلامت روان و منبع کنترل. که به شیوه  آزمایشی و طرح پیش آزمون- پس آزمون- با گروه کنترل انجام گردید،‌ چنین فرض شد که آموزش مهارتهای زندگی موجب افزایش یا بهبود سلامت روان و درونی‌تر شدن منبع کنترل در نوجوانان می شود. به همین منظور از بین 191 دانش آموز دختر مقطع دبیرستان، 30 دانش‌آموز که بالاترین نمرات را از پیش آزمون (پرسشنامه سلامت عمومی و پرسشنامه منبع کنترل) به دست آوردند، انتخاب شدند و به طور تصادفی به دو گروه آزمایشی و کنترل تقسیم گردیدند که هر گروه شامل 15 دانش آموز بود.

پس از اجرای پیش آزمون در گروه آزمایشی و کنترل، گروه آزمایشی آموزش مهارتهای زندگی را در هشت جلسه دو ساعته دو بار در هفته دریافت نمود. پس از یک ماه، پس آزمون (پرسشنامه سلامت عمومی و پرسشنامه منبع کنترل) در دو گروه آزمایشی و کنترل اجرا گردید.

پس از نمره‌گذاری، تفاوت میانگین بین دو گروه در پیش آزمون و پس آزمون با استفاده «از آزمون t دو گروه مستقل» مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین میانگین دو گروه در «پرسشنامه سلامت عمومی» تفاوت معناداری وجود دارد. در نتیجه فرضیه پژوهش تأیید گردید. بنابراین، آموزش مهارتهای زندگی می‌تواند سلامت روان را افزایش دهد یا بهبود بخشد. همچنین نتایج نشان می دهد که تفاوت بین میانگین های دو گروه در کلیه مقیاسهای پرسشنامه سلامت عمومی به جز مقیاس C (نارسا کنش وری اجتماعی) کاملاً معنادار است. نکته دیگر اینکه بیشترین میزان کاهش در نمرات مقیاس D (نشانگان افسردگی)‌ پرسشنامه مذکور می‌باشد. بنابراین می‌توان گفت که آموزش مهارتهای زندگی بیشترین تأثیر را بر کاهش میزان افسردگی آزمودنی‌ها داشته است.  اما در مورد میانگین دو گروه در پرسشنامه منبع کنترل، علیرغم کاهش اندک در نمرات تفاوت معناداری وجود ندارد. در کل می‌توان گفت،‌ با  توجه به کاهش اندک نمرات، آموزش مهارتهای زندگی تا حدودی بر درونی‌تر شدن منبع کنترل در گروه آزمایشی مؤثر بوده است.

همچنین در این پژوهش، رابطه بین متغیرهای پژوهش با استفاده از «ضریب همبستگی پیرسون» به دست آمد. این نتایج نشانگر آن است که بین سلامت روان و شیوه مقابله‌ای و بین منبع کنترل و شیوه مقابله‌ای ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد. اما بین متغیر (سلامت روان و منبع کنترل) ارتباط مثبت و معناداری وجود ندارد. یافته‌های جانبی این پژوهش نشانگر رابطه معنادار بین سطح تحصیلات مادر، اشتغال مادر و عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان با سلامت روان و شیوه مقابله‌ای آنان می‌‌باشد.

مشاهدات کیفی نیز در طول جلسات دوره آموزشی با نتایج کمی حاصل از داده‌ها مطابقت و هماهنگی دارد. بطوریکه آزمودنی‌هایی که در طول جلسات فعالیت گروهی بیشتری داشتند، انگیزه و تمایل بیشتری جهت شرکت در این دوره آموزشی داشتند، نظم گروهی بیشتری را رعایت می‌نمودند. در انجام تمرینات و فعالیتهای عملی علاقمندی و انگیزة بیشتری نشان می دادند،‌ توجه و دقت کافی نسبت به مطالب و محتویات آموزشی داشتند و خواهان تداوم این دوره آموزشی در طول سال تحصیلی بودند، در میزان نمرات سلامت عمومی و منبع کنترل آنان کاهش بیشتری ایجاد شده است. در واقع می‌توان گفت که آموزش مهارتهای زندگی در مورد این آزمودنی‌ها منجر به افزایش سلامت روان و درونی‌تر شدن منبع کنترل آنان شده است. بدین ترتیب مشاهدات کیفی دال بر تأثیر مثبت آموزش مهارتهای زندگی  می‌باشد.

مقدمه

پیشرفت‌های علمی و تکنولوژی در سال‌های اخیر، انسان‌ها را با انبوهی فزاینده از مسائل گوناگون مواجه ساخته است. کار، تحصیل و فشارهای روانی- اجتماعی از جمله مسائلی هستند که اغلب نوجوانان و جوانان با آنها روبرو هستند. توانایی حل مؤثر مسائل مذکور و مشکلات مشابه از جمله مهارت‌‌های مهم و مفیدی هستند که نقش تعیین کننده‌ای در تأمین سلامت روانی و موفقیت فرد و در نتیجه زندگی سالم و اثر بخش دارند.

همه انسان‌ها به طور فطری توانایی حل مشکلات زندگی را دارند، ولیکن این توانایی باید مطابق با شرایط و موقعیت فرد پرورش یابد بطوریکه به عنوان مهارت‌های کارآمد در آنان درونی شود. متأسفانه طبق بررسی‌های انجام شده توانایی‌ها و مهارت‌های عملی و سازشی بسیاری از نوجوانان و جوانان کشور ما برای حل مؤثر مسائل زندگی فردی و اجتماعی آنان کفایت نمی‌کند. بنابراین آموزش مهارت‌های زندگی با تأکید بر مهمترین مسائل فردی و اجتماعی نوجوانان به عنوان  اصلی مهم و انکار ناپذیر است که تاکنون علیرغم توجه خاص بسیاری از کشورهای جهان و تأکید خاص «سازمان بهداشت جهانی»[1]. جای آن در برنامه‌های تحصیلی مدارس کشورمان خالی مانده است. البته اخیراً گامهایی برداشته شده است که نیازمند توجه علمی و تخصصی بیشتری می‌باشد.

آموزش مهارت‌های زندگی مبتنی بر یادگیری مشارکتی و عملی می‌باشد. این گونه فعالیت‌ها در افزایش سلامتی و پیشگیری اولیه از بروز مشکلات و همچنین کمک به نوجوان جهت یادگیری رفتارهای مثبت و حفظ سلامت روانی خویش بسیار اثر بخش است. بنابراین برنامه‌های بهداشت مدارس و مداخلات پیشگیرانه مبتنی بر مدرسه می‌توانند در جهت ایجاد رفتارهای سالم و افزایش آگاهی دانش آموزان در جهت تمرینات حمایت کننده از سلامتی جسمانی،‌ روانی و اجتماعی و به طور کلی مهارت‌های زندگی به کار گرفته شوند. بنابراین از طریق اینگونه برنامه‌ها، نوجوانان نسبت به سلامتی‌شان مسؤولیت پذیر می‌شوند، تصمیمات بهداشتی مناسبی را اتخاذ می‌نمایند و به طور کلی سبک زندگی سالمی در طول نوجوانی آغاز می کنند و در طول زندگی تداوم می‌بخشند. این امر نوجوانان را قادر می‌‌سازد که طبق استعدادهای بالقوه خویش عمل نمایند و آماده رویارویی با تغییرات و نیازهای زندگی آینده شوند.

روان شناسان در دهه‌های اخیر، در بررسی اختلالات رفتاری و انحرافات اجتماعی به این نتیجه رسیده‌اند که بسیاری از اختلالات و آسیب‌ها و ناتوانی افراد در تحلیل صحیح و مناسب از خود و موقعیت خویش، عدم احساس کنترل و کفایت شخصی جهت رویارویی با موقعیت‌های دشوار و عدم آمادگی برای حل مشکلات و مسائل زندگی به شیوه مناسب، ریشه دارد. بنابراین با توجه به تغییرات و پیچیدگی‌های روزافزون جامعه و گسترش روابط اجتماعی، آماده سازی افراد  بخصوص نسل جوان جهت رویارویی با موقعیت‌های دشوار،‌ امری ضروری به نظر می رسد، در همین راستا،‌ روان‌شناسان با حمایت سازمان‌های ملی و بین‌المللی، جهت پیشگیری از بیماری‌های روانی و نابهنجاری اجتماعی، آموزش مهارت‌های زندگی را در سراسر جهان و در سطح مدارس آغاز نموده‌اند.[2]

آنچه که امروزه تحت عنوان مهارت‌های زندگی مشهور  است، تنها حاصل کار پژوهشگران عصر حاضر نیست، بلکه بسیاری از این مهارت‌ها در لابلای تعالیم الهی بخصوص در قرآن و احادیث معصومین (ع) بیان شده است، بطوری که تلاش برای برقراری ارتباط مفید و مؤثر با دیگران، خودشناسی و توجه به ارزش‌ها که از فصول اساسی درس مهارت‌های زندگی است، به کرات در قرآن، نهج البلاغه و صحیفة سجادیه و احادیث منقول از سایر معصومین (ع) مورد تأکید قرار گرفته است.[3]

دوره نوجوانی، دوره‌ای بحرانی است که تغییرات عمده‌ای در فرد (از لحاظ فیزیولوژیکی ، شناختی و روانی) و محیط بیرونی فرد (فشار همسالان، انتقال از محیط کوچک درس به محیطی بزرگتر در جامعه و مواجه شدن با هنجارها) به وجود می‌آید. چنین تغییراتی اغلب با مشکلاتی همراه است که بسیار استرس‌زا می‌باشد. به همین دلیل اکثر نوجوانان در یک دوره بحرانی به سر می‌برند. با توجه به این مسائل، جهت پیشگیری از اختلالات روانی و یا تداوم سلامت روانی، نوجوانان باید راهبردهای مقابله‌ای مؤثر را یاد  بگیرند.[4]

با توجه به گسترس خدمات بهداشت روانی مبتنی بر مدرسه در کشورهای مختلف، «سازمان بهداشت جهانی» طرح تحقیقی مهارت‌های زندگی را به عنوان بخشی از برنامه بهداشت روانی این سازمان بنا نهاد. هدف اصلی سازمان بهداشت جهانی از ایجاد طرح مهارت‌های زندگی در زمینه بهداشت روانی این است که جوامع مختلف در سطح جهان نسبت به گسترش، به کارگیری و ارزیابی برنامه آموزش مهارت‌های زندگی که متمرکز بر رشد تواناییهای روانی اساسی (مانند حل مسأله، مقابله با هیجانات، خود آگاهی، سازگاری اجتماعی و کنترل استرس) بین کودکان و نوجوانان است، اقدام نمایند.[5]

بنابراین با توجه به نقش مهم مدارس در تأمین بهداشت روانی دانشآ ,و‌آموزان، برنامه آموزش مهارت‌های زندگی، روش مؤثری در جهت رشد شخصیت سالم دانش‌آموزان و تأمین و حفظ بهداشت روانی دانش‌آموزان تلقی می ِود. به این ترتیب مدارس به جای اینکه تنها بر افزایش عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان  تمرکز نمایند، باید بر تأمین و حفظ سلامت روان آنان نیز تأکید نمایند و اقدامات لازم را به منظور تحقق هدف مذکور انجام دهند، چرا که، اگر هدف فوق تحقق یابد، بسیاری از مشکلات تحصیلی و آموزشگاهی نیز خود به خود کاهش می‌یابند.

بیان مساله

تغییرات ناگهانی و گسترده‌ای که در جنبه‌های جسمانی، روانی و اجتماعی زندگی نوجوان ایجاد می‌شود،‌ مرحله‌ای بحرانی را ایجاد می‌کند که طبعاً مشکلات و ناسازگاری‌هایی را به همراه خواهد داشت. بنابراین با توجه به اهمیت دوران نوجوانی، شناخت اصولی و علمی این مرحله، جهت پیشگیری از نابهنجاری‌ها و مشکلات ناشی از این بحران از طریق ارائه اطلاعات و آگاهی‌ لازم به نوجوانان و کسب مهارت‌های مورد نیاز  جهت مقابله با مشکلات ناشی از این تغییرات توسط آنان، امری بسیار مهم و حساس تلقی می‌شود. یکی از برنامه های پیشگیرانه در این زمینه، که در سطح جهان مورد توجه  است، آموزش مهارت های زندگی به نوجوانان می‌باشد. تأثیر این آموزش در زمینه‌های گوناگونی مورد بررسی قرار گرفته است که به نتایج مثبتی نیز دست یافته‌اند. از همین رو با توجه به اهمیت موضوع، پژوهش حاضر به بررسی تأثیر آموزش مهارت‌های زندگی بر سلامت روان و منبع کنترل نوجوانان می پردازد، تا بدین ترتیب، گامی دیگر در جهت تحقق اهداف پیشگیرانه پیرامون دوره بسیار مهم و حساس نوجوانی برداشته شود. کاملاً واضح است  که اگر اهداف فوق میسر شوند، راهی روشن و هموار جهت انتقال از دوره نوجوانی به دوره جوانی و بزرگسالی که مرحله شکوفایی توانایی‌ها،‌ استعدادها و اندیشه‌های نو می باشد، فراهم می‌گردد. این امر موجبات تکامل فردی و اجتماعی تک تک افراد جامعه را فراهم می‌سازد که در نهایت به پیشرفت جامعه در ابعاد گوناگون منتج می‌شود.

سازمان بهداشت جهانی (WHO) [6] به منظور افزایش سطح بهداشت روانی و پیشگیری از آسیبهای روانی- اجتماعی، برنامه‌ای تحت عنوان آموزش مهارت‌های زندگی تدارک دیده و در سال 1993 در «یونیسف»[7] (صندوق کودکان سازمان ملل متحد) مطرح نمود. از آن سال به بعد، این برنامه در بسیاری از کشورها مورد آزمایش و اجرا قرار گرفته است.[8]

بر اساس پژوهش‌های انجام شده، عواملی نظیر عزت نفس، مهارت‌های بین فردی برقراری ارتباط مطلوب ، تعیین هدف، تصمیم‌گیری، حل مسأله، تعیین و شناسایی ارزش‌های فردی در پیشگیری و یا کاهش ابتلاء نوجوانان به انواع ناهنجاری‌های رفتاری و اختلالات روانی و افزایش سطح سلامت روان آنان نقش مؤثری دارند. بنابراین با توجه به اهمیت و ارزش آموزش مهارت‌های زندگی با اهداف گوناگون پیشگیرانه و ارتقاء سطح سلامت روان، فقدان این مهارت‌ها موجب می شود که فرد در برابر فشارها و استرس ها به رفتارهای غیر مؤثر و ناسازگارانه روی آورد. آموزش چنین مهارت‌هایی در کودکان و نوجوانان،‌ احساس کفایت، توانایی مؤثر بودن، غلبه کردن بر مشکل، توانایی برنامه ریزی، و رفتار هدفمند و متناسب با مشکل را به وجود می آورد.[9]

همچنین مطالعات متعدد حاکی از آن است که منبع کنترل درونی با سلامت روانی و احساس رضایت از زندگی ارتباط مثبت دارد و افرادی که دارای منبع کنترل درونی هستند از فشار روانی کمتری در زندگی خود رنج می‌برند.[10]

«تلادو»[11] و همکاران (1974) دریافتند که توانایی بیشتر در حل مسأله به عنوان یک مهارت زندگی با افزایش عزت نفس و منبع کنترل درونی ارتباط مثبت دارد.[12]

«لازاروس و فولکمن»[13] (1984) دو شکل کلی مقابله را مشخص کردند. مقابله متمرکز بر مشکل و مقابله متمرکز بر هیجان،. راهبرد متمرکز بر مشکل می‌تواند معطوف به درون یا معطوف به بیرون باشد. راهبردهای مقابله ای معطوف به بیرون در جهت تغییر موقعیت یا رفتارهای دیگران است، در صورتی که راهبردهای مقابله‌ای معطوف به درون شامل تلاش‌هایی است که برای بررسی مجدد نگرش‌‌ها و نیازهای خود و کسب مهارت‌ها و پاسخ‌های تازه صورت می‌گیرد. مقابله متمرکز بر هیجان،‌ معطوف به کنترل و مهار ناراحتی هیجانی است. پژوهش های به عمل آمده در زمینه‌‌ شیوه‌های مقابله‌ای نشان داده اند که سازگارانه‌ترین روش برای مقابله با چالش‌ها و مشکلات زندگی، اتخاذ یک رویکرد فعال و متکی به خود از قبیل طرح ریزی و مسأله گشایی است. بطوری که پژوهشگران پس از تجزیه و تحلیل رابطه بین پاسخ‌های مقابله ای و هیجانات ایجاد شده در افراد،‌ به این نتیجه دست یافتند که حل مسأله با برنامه‌ریزی، مفیدترین و مؤثرترین پاسخ مقابله‌ای بوده است، چرا که با بیشترین هیجان مثبت همراه است.[14]

برخی از مطالعات رابطه بین  منبع کنترل و شیوه‌های مقابله ای را بررسی کردند و به این نتیجه دست یافتند که منبع کنترل درونی به طور معنا داری با سازگاری عاطفی ارتباط دارد و یک عامل حفاظت کننده در مقابل استرس می‌باشد. به عنوان مثال «کاک، هانن، و سارجنت»[15] به نقل از «هیون»[16]  (1996) ، در مورد استرس زندگی بین دانش‌آموزان مقطع دبیرستان در آمریکا مطالعه‌ای انجام دادند و دریافتند که دانش‌آموزان دارای منبع کنترل درونی، سازگاری بهتری در مقابل اضطراب دارند و از توانایی‌های جسمانی بیشتری برخوردارند. یافته مشابهی نیز توسط «کلیور»[17] (1991)، ارتباط منبع کنترل درونی را با افزایش مهارت‌های مقابله ای گزارش نموده است. همچنین «بارون و دیگران»[18] (1994) به نقل از «یونگر و دیگران» [19] (1998) گزارش کرده‌اند که استفاده از راهبردهای مقابله ای متمرکز بر هیجان احتمال افسردگی و ضعف سلامت جسمانی را افزایش می دهد،‌ در حالی که راهبردهای متمرکز بر مشکل عامل حفاظت کننده در مقابل افسردگی و ضعف سلامت جسمانی می‌باشد.

با توجه به مطالب فوق می‌توان گفت که افراد دارای منبع کنترل درونی به توانایی خویش در کنترل وقایع زندگی معتقدند و در مقابله با مشکل از شیوه مقابله‌ای متمرکز بر حل مسأله استفاده می‌کنند، بدین معنا که از طریق تصمیم‌گیری و طرح ریزی‌ جهت  حل مشکل اقدام به حل مسأله می نمایند. در حالی که افراد دارای منبع کنترل بیرونی معتقدند که توانایی کنترل وقایع زندگی خویش را ندارند و  عوامل دیگری غیر از توانایی شخصی ایشان موثرند. به همین جهت از شیوه مقابله ای متمرکز بر هیجان در مقابله با مشکلات استفاده می کنند. بدین معنا که به جای تمرکز بر مشکل، بر هیجانات و احساسات خویش متمرکز می‌شوند.  و دست به تلاش‌هایی جهت تنظیم عکس‌العمل‌های هیجانی خویش می زنند. بنابراین با توجه به ارتباط مثبت بین منبع کنترل درونی و شیوه مقابله ای مسأله مدار با سلامت روان افراد ، پژوهش حاضر به بررسی این سؤال می پردازد که : آیا آموزش مهارت‌های زندگی بر سلامت روان، منبع کنترل و شیوه مقابله‌ای دانش آموزان تأثیر دارد، و آیا آموزش مهارت‌های زندگی می تواند موجب افزایش سطح سلامت روان،‌ درونی‌تر شدن منبع کنترل و شیوه مقابله‌ای مسأله مدار شود؟

اهمیت و ضرورت پژوهش

امروزه در سراسر جهان بر اهمیت بهداشت روانی تأکید می‌شود و روز به روز با انجام تحقیقات وسیع و گوناگون، اهمیت و نقش آن در زندگی فردی و اجتماعی آشکارتر می‌گردد. بطوریکه سال 2001 میلادی از طرف سازمان بهداشت جهانی،‌ تحت عنوان سال جهانی «بهداشت روانی» اعلام گردید. سازمان مذکور در این سال شعار «غفلت بس است،‌ مراقبت کنیم.» را جهت آشکارتر ساختن اهمیت موضوع،‌ مطرح نمود.[20]

این امر نشان دهنده آن است که بهداشت روانی موضوعی است که باید در سطح جهان مورد توجه قرار گیرد. یکی از دلایلی که در اهمیت این موضوع مطرح است، شیوع روزافزون ابتلاء به انواع اختلالات روانی در سطح جهان است و دلیل مهم دیگر  آن، اهمیت و ضرورت پیشگیری از بیماری‌های روانی است. در واقع می‌توان گفت، عمده‌ترین هدف بهداشت روانی، پیشگیری است و از سه نوع پیشگیری که در بهداشت روانی مطرح می‌شود،‌ پیشگیری اولیه مورد توجه بیشتری قرار می‌‌گیرد. در پیشگیری اولیه جمعیت سالم در جامعه مورد نظر هستند و تمام اقداماتی که در این حیطه صورت می‌گیرد، در جهت آماده سازی افراد و فراهم نمودن شرایط مناسب برای زندگی سالم از تمامی جنبه های جسمانی، روانی و اجتماعی می‌باشد. بنابراین هدف، افزایش آگاهی و توانایی افراد در برخورد صحیح و مناسب با رویدادهای زندگی می‌‌باشد.

حسینی (1378) معتقد است، آموزش، اساسی‌‌ترین روش پیشگیری اولیه است. از طرفی دیگر مهم‌ترین و مؤثرترین دوره سنی جهت آموزش پیشگیرانه،‌ دوره نوجوانی است. به همین دلیل متخصصین بهداشت روانی، آموزش پیشگیرانه در دوره نوجوانی  را مورد توجه بسیار قرار می دهند. و همچنین پژوهش‌ها نشان می‌دهند که آموزش مهارت‌های زندگی به ارتقاء‌ بهداشت روانی کودکان و نوجوانان در ابعاد مختلف زندگی کمک می‌‌کند و از اساسی‌ترین برنامه‌های پیشگیرانه در سطح  اولیه به شمار می‌رود. سلامتی بخش اصلی یک زندگی شاد است و مدارس نقش مهمی در آگاه ساختن نوجوانان پیرامون مسائل بهداشتی و سلامتی و آموزش علوم زندگی به آنان دارند.

با توجه به مطالب فوق و اهمیت و نقش ارزنده آموزش مهارت‌های زندگی بر سلامت روان افراد بخصوص نوجوانان و با توجه به تأثیر مثبت برنامه‌های پیشگیرانه در مدارس، پژوهش حاضر به بررسی تأُثیر آموزش مهارت‌های زندگی بر سلامت روان نوجوانان می‌پردازد. از طرفی به دلیل ارتباط مستقیم و مثبت بین سلامت روان،‌ منبع کنترل درونی و شیوه مقابله‌ای مسأله مدار، تأثیر آموزش مهارت‌های زندگی بر درونی‌تر شدن منبع کنترل نوجوانان و شیوه‌های مقابله‌ای آنان نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد.

فایل ورد 74 ص

ادبیات نظری و پیشینه تحقیق مفاهیم، تعاریف، و نظریه های مهارت زندگی ومهارت حل مسئله

ادبیات نظری و پیشینه تحقیق مفاهیم، تعاریف، و نظریه های مهارت زندگی ومهارت حل مسئله ادبیات نظری وپیشینه تحقیق مفاهیم،تعاریف،ونظریه های مهارت زندگی ومهارت حل مسئله

دسته بندی	علوم انسانی
فرمت فایل	docx
حجم فایل	154 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	61

ادبیات نظری وپیشینه تحقیق مفاهیم،تعاریف،ونظریه های مهارت زندگی ومهارت حل مسئله

فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)

• همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA
• توضیحات کامل در مورد متغیر
• رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
• منبع :                             دارد (به شیوه APA)
• نوع فایل:                       WORD و قابل ویرایش با فرمت doc

قسمتی از توضیحات متغیر:

1-2پیش درآمد

2-2 تعریف مهارت

2-3 مفهوم وتعریف مهارتهای زندگی

2-4 نظریه های مربوط به مهارت های زندگی 2-4-1 نظریه یادگیری اجتماعی بندورا

2-4-2 نظریه های شناختی عاطفی

2-4-3 نظریه عملی متکی بر استدالل

-2-4-4نظریه رفتار طرح ریزی شده

2-4-5   نظریه یادگیری شناختی نوین

-2-4-6نظریه تحقیر خود4

2-5 تاریخچه آموزش مهارتهای زندگی

2-6 تاریخچه آموزش مهارتهای زندگی در ایران

2-7 تعاریف مفاهیم مهارت های زندگی

2-7-1مهارت خود آگاهی

2-7-1-1 نظریه های مربوط به مهارت خود آگاهی اهمیت کنش های خود محورانه

خودسازگاری

تمایل به شناخت سازگار)تنافرشناختی(

انواع عزت نفس

عزت نفس باال وواقعی:

عزت نفس باال وکاذب:

عزت نفس پایین و واقعی:

عزت نفس پایین وکاذب:

فشار گروه:

2-7-2 مهارت همدلی

2-7-3 مهارت رابطه موثر)ارتباطات اجتماعی(

اهمیت ارتباطات اجتماعی

-1حمایت عاطفی:

-2حمایت عملی:

-3حمایت اطالعااتی و راهنماایی:

-4حس تعلق به گروه:

2-7-4مهارت روابط بین فردی)ارتباطات بین فردی(

رفتارهای مشترک در برقراری ارتباط بین فردی

تبسم:

2برخورد خوش

3تماس

چشمی

4رفتارهای غیر کالمی:

2-7-5 مهارت تصمیم گیری

2-7-6مهارت حل مسئله

2-7-6-1نظریه های مربوط به حل مسئله رویکرد گشتالت1

تئوری محرک و پاسخ2

مدل های خبرپردازی1

1جهت گیری کلی نسابت باه مسااله:

2شناسایی کامل مشاکل:

3ارائه راه حل های مختلف

4ارزیابی راه حل ها:

-5اجرای راه حل وبازبینی

تعریف وفرموله کردن مساله:

ایجاد راحل های بدیل:

تصمیم گیری:

بررساای:

2-7-7 مهارت تفکر انتقادی

2-7-8 مهارت تفکر خالق

زمان:

تنهایی وخلوت

تشویق

محیط محرک:

رابطه غیر سلطه ای والدین –کودک:

روش های پرورش کاودک

فرصت های کسب معلوماات

اجزای تفکر خالق عبارتند از:

مراحل تفکر خالق

موانع تفکر خالق:

2-7-9 مهارت مقابله با هیجان

انواع هیجانات واحساسات در کودک

الف:شادی

ب

: عصبانیت:

پ-غمگینی:

ت-ترس:

2-8 مسئله چیست؟

2-9 تاریخچه مهارت حل مسئله

2-10 فرایندهای حل مسئله

-1درک مسئله)تجسم وباز نمایی مسئله(

-2برنامه ریزی عمال)طراحی یاا نقشاه کشایدن بارای حال مسئله(

-3انجام عمل)اجرای نقشه(

-4بازنگری موقعیت)کنترل(

2-11 انواع مسئله

2-11-1 حل مسئله هم گرا

2-11-2 حل مسئله واگرا

2-12 رویکرد شناختی حل مسئله

2-13 سالمت عمومی

2-14 توصیف وتعریف سالمت عمومی

2-15 اهمیت سالمت

2-16 دیدگاه های مختلف درباره سالمت عمومی

2-16-1 دیدگاه زیستی روانی اجتماعی

2-16-2 دیدگاه فراخنای زندگی)طول عمر(

2-16-3 مکتب زیست گرایی

2-16-4 مکتب روان تحلیل گری دیدگاه آلفرد آدلر

دیدگاه اریک اریکسون

دیدگاه اریک فروم

دیدگاه کارل یونگ

2-16-5 مکتب انسان گرا

2-16-6 مکتب رفتار گرایی

2-16-7 مکتب هستی گرایی

2-16-8 مکتب شناختی

2-17 تحقیقات انجام شده داخلی وخارجی

2-17-1 تحقیقات داخلی

2-17-2 تحقیقات خارجی

فهرست منابع

1-2پیش درآمد مهارت توانایی حل مشکالت اارا روی انسان،تاثیرااازنده ای

درایجاد اعتمادبه نفس وکسب آرامش آدمی دارد وباه انساان

نیرویی ویژه وانگییه ای منااب برای مواجهاه ااازنده باا مشکالت هدیه می نماید.

حل مساله از نرر دانشمندان درباتترین اطخ اعالیاف هاای شناختی انسان قراردارد ونیازمناد یا امسامه اعالیتهاای تضصصی وداشتن بسیاری از توانمنادیهای شضصایتی اااف.برخی

مسایل رودر روی آدمای دارای راحال هاای اااده متااثر از تجربیات ودانسته های قومای آدمای اااف اماا آن دااته از مسایل که به اادگی قابل حل نیستند موید آنند کاه یاااتن راحل درحوزه دانش وتجربه ارد نیسف،لذاباید اطالعات جدیدی اراهم آید.مفهوم صحیح مشکل ارایه شود وبه مشکل وراه حال مشکل به صورت عمیق نگریساته شاود.ویا اینکاه از اطالعاات پیشین درترکیوی تازه ومتنااب باموقعیف جدید بهره گراتاه شود.)دریر وهمکاران¹،.)2005

 مسایل ومشاکالت بسایاری در زنادگی انساان وجاود دارد کاه نیازمند تالش برای کنار آمد با آن وحل آنهااف.زندگی بدون مشکل وااترر وجود ندارد ودر واق آنده در شکل ااضتی یااا مشکالت زندگی تجربه مای شاود،وهره واقعای ومنطقای زنادگی ااف.وجود مشکل در زندگی امری طویعای اااف.هنر زنادگی در توانایی ومهارت درحل مشکالت وکنار آمدن با آنهااف.درواق خوشوضتی انسان درآن نیسف کاه باا های مشاکل ومسااله ای روبرو نشود بمکه در آن ااف که باه هنگاام رویاارویی باا آنها مهارت وتوانایی حل آنها را داشته باشد.

 بع ی از ااراد در مقابال کاووکترین مسااله ومشاکل دواار ناراحتی،تنش وپریشاانی مای گردناد وقاادر باه برطارف آن نیسااتند.این گونااه ااااراد مسااتعد انااوا آااایب هااای روانی،راتاری واجتماعی هستند که با بحران های بسیاراضتی روبرو می شوند وتوانایی آن را دارند که با مواقیف آنهااا را پشف ار بگذارند.یکی از دتیمی که آنها را توانمند ماای اازد وامکان مواقیف را دربحران ها ااراهم مای آورد ایان ااف که از روشاهای صاحیحی ج هف حال مسائمه اااتفاده مای کنند.درحالیکه اارادی که به هنگام رویاارویی باا مشاکالت دوارپریشانی می شوندااقد این توانایی می باشاند.اینگونه ااراد درصورت وجود مشکل خود راضاعیف یاا بای کفایاف مای دانند،خود را ارزنش می کنند،بدون تفکروتحمل وعجوتنه عمل می کنند ویا ازمشکل ارار می کنند وقادرت تفکار در ماورد راه حااال هاااای مناااااب تااار وااااازگارانه تااار را ندارند.)دریروهمکاران،.)2005

2-2 تعریف مهارت مهارت

یعنی داشتن تواناایی هاای تزم بارای انجاام صاحیح

کار.ارد ماهر به کسی گفته می شودکه تواناایی انجاام یا کار را به شکمی صحیح ودراف داشته باشد.برای اینکه بتوان گفف کسی در کاری مهارت دارد تزم ااف کاه دو عممال زماان وخطا نیی در نرر گراته شود.به عنوان م ال رانناده مااهر کسی ااف که برای رایدن به مقصد حداقل زمان را صرف نموده وکمترین خطا را نیی مرتکب شود.با ی تاینیسف مااهر کسای ااف که با آموزش وتمرین می تواند باه راحتای و باه نحاو احسن ودر کمترین زماان مطالاب را تایام نمایاد وکمتارین اشتواه تاینی را نیی داشته باشد.می توان گفف برای رایدن به مهارت درامری هم بایداز دانش کااای در آن امار آگااه بود وهم با تودیل وتاداوم آن داناش را باه راتاار وعمال تودیل نمود.پس اصل وااار مهارت آموزی آن اااف کاه داناش یاد گراته شده مورد تمرین ومماراف قرار گیرد.

در بحث مهارتهای زندگی آن داته از مهارت ها وتوانایی ها مطرح می باشد که آموختن وعمل به آن برای ی زندگی موااق تزم وضروری می باشد.با کسب این مهارت ها اارد در زنادگی دوار کمترین مشکالت شده ومی تواند به راحتای باا دیگاران ارتواط برقرار کرده ودر حداقل زماان مساایل خاود را حال کرده وتصمیمات منااب را اتضا نماید.)طارمیان ،.)1378

2-3 مفهوم وتعریف مهارتهای زندگی

مهارت های زندگی مهارتهاای اجتمااعی هساتند کاه کودکاان ونوجوانان باید آن ها را یاد بگیرند تا بتوانند در مورد خود وانسانهای دیگار وکال اجتماا بطاور ماوثر ،شایساته ومطمئن عمل نمایند.)نی پرور،.)1381

طارمیان وهمکاارانش در مقالاه ای مهاارت هاای زنادگی را مجموعه ای از توانایی هایی کاه زمیناه ااازگاری وراتاار ومفید را اراهم می آورند،تعریف کردند.آن ها معتقدند این توانایی ها ارد را قادر مای ااازدتا مسائولیف نقاش هاای اجتماااعی خااود را بنذیرنااد وباادون لطمااه زدن بااه خااود ودیگران،خوااته ها،انترارات ومشکالت روزاناه خاود نماوده وبه ویژه در روابط بین اردی به شکل موثری عمل نمایند.

)موریس ایی.الیار از دانشگاه راتگرز امریکا ومولف کتااب «تصمیم گیری های اجتماعی ورشد مهارتهای زندگی»مفهوم عام از مهارت زندگی می دهدو می گوید مهارت زندگی یعنی ایجاد روابااط بااین اااردی منااااب وموثر،انجااام اعالیتهااای اجتماعی،انجام تصمیم گیری صحیح وحل تعارض ها وکشمکش هاا

13

بدون توال به اعمالی که به خود ودیگران صادمه زناد.)نی پرور،.)1381

مواسه بریتانیایی تاکاد¹تعریف دیگری از مهارت های زندگی را به شکل زیرارایه می دهد مهارتهای شضصیتی واجتماعی کاه کودکاان ونوجواناان بایاد

آنها را یاد بگیرندتا بتوانند در ماورد خاود وانساانهای دیگاار وکاال اجتمااا بااه طااور موثروشایسااته ومطماائن عماال نمایند.دهستانی مهارتهای زندگی را مجموعه ای از مهارتها وشایستگی های اردی وگروهای مای داندکاه اااراد را بارای زیستن در این هیاره توانمند می اازد.همیمان با یاادگیری تسمط وااتمرار در این مهارت ها،ارد عالوه بار راایدن باه آرامش وتعادل در زندگی اردی واجتماعی،به ایفاای نقاش در زندگی خود می پردازد وبا مسئولیف پذیری وپااضگویی منااب به نیازهای ااردی واجتمااعی زنادگی انساان امروز،الگاوی متفاوتی از زندگی یا انساان آگاه،آزاد،مسائولیف پاذیرو تجربه گرا را به نمایش می گذارد.

2-4 نظریه های مربوط به مهارت های زندگی 2-4-1 نظریه یادگیری اجتماعی بندورا

پایه مطالوی گه در آموزش مهارت های زندگی به کاار بارده می شوداطالعاتی ااف که از نحوه یادگیری کودکان ونوجوانان از طریااق مشاااهده راتاااردیگران وپیاماادهای آن بداااف ماای آیاادودر واقاا موتناای باار نرریااه یااادگیری اجتماااعی بندورا)1997(²می باشد.در مکتب راتار گرایی رادیکال بارای پیش بینی وکنترل راتار،به حاتت هنی نقاش تعیاین کنناده راتار داده نشده ولذا در اعالیف های عممای بارای تغییار راتار ارد،بیشتر تغییر در عوامل محیطی هدف بوده ااف ناه حاااتت هناای وارایناادهای شااناختی.راتار گرایااان شااناختی وطراداران نرریه یادگیری اجتماعی مانند ماهونی³ وآرنکوف⁴ )1987(وبناادورا))1977 معتقااد هسااتند کااه در اعالیااف هااای درمانی احسار وادراک وتفکر ارد نیی باید تجییاه وتحمیال گردد.در نرریه یادگیری اجتماعی ارضی برای ایان اااف کاه عوامل محیطی وارایندهای درونی مشترک راتار ارد را کنترل می کند.این نرریه هم به کنترل بی وون ووارای محیطای کاه مورد تایید راتار گرایان ااف ایراد می گیردوهم به اراده کامال آزادخارج از قید وشرط عوامل محیطی که مورد اعتقااد انساااان گرایاااان و روانشناااااان شاااناخف گااارا مااای باشد.روانشنااان نرریه یادگیری اجتماعی مای گویناد مردم به مشاهده محیط اجتماعی می پردازناد.اطالعات تزم را کساب می کنند.انتراراتی برای خود می اازندوبعد داف به انتضاب می زنندتا پاداش محیطی را به حداک ربراانند.از ینامدهای نا مطموب اجتناب می کنندودر ضمن احسار رضاایف خااطر مای نمایند.این روانشنااان انسان را عنصری اعال می دانندکااه به حل مسائمه مای پردازد،هوشامند اااف ودارای اختیاارات وصاحب کنترل درونی ااف اما درعین حاال باه موقعیاف هاای محیطی نیی حسار ااف واز آنه تاثیر می پذیرد)ایف،) 1372

مبانی نظری و پیشینه مهارت های تربیت شهروندی در برنامه درسی

مبانی نظری و پیشینه مهارت های تربیت شهروندی در برنامه درسی مبانی نظری و پیشینه مهارت های تربیت شهروندی در برنامه درسی

دسته بندی	روانشناسی و علوم تربیتی
فرمت فایل	doc
حجم فایل	181 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	55

بصورت فایل ورد

همراه با منابع

2-1- مبانی نظری و پژوهشی. 13

2-1-1- مقدمه 13

2-2- مفهوم شهروند و شهروندی. 14

2-3- آموزش شهروندی به عنوان واقعیت اجتماعی. 18

2-4- آموزش شهروندی به عنوان واقعیتی سیاسی. 21

2-5- آموزش شهروندی به عنوان واقعیتی فرهنگی. 23

2-6-  آموزش شهروندی به عنوان واقعیتی تربیتی. 24

2-8- تعلیم و تربیت شهروندی. 32

2-9- دلالت های پرداختن به تربیت شهروندی. 36

2-10- عناصر تشکیل دهنده برنامه درسی تربیت شهروندی. 38

2-11- سطوح و ابعاد شهروندی. 40

2-11-1- بعد شخصی. 41

2-11-2-بعد اجتماعی. 42

2-11-3-بعد مکانی. 42

2-11-4-بعد زمانی. 43

2-12- نهاد آموزش و پرورش و تربیت شهروندی. 46

2-13- اهداف تربیت شهروندی. 49

2-14- رویکردهای سازماندهی محتوای برنامه درسی تربیت شهروندی. 52

2-15- روشهای یاددهی ـ یادگیری متناسب با تربیت شهروندی. 54

2-16- سیر تحول در برنامه درسی دوره راهنمایی تحصیلی ایران. 56

2-17- اهداف دوره راهنمایی تحصیلی. 58

2-18- پژوهشهای داخلی و خارجی. 59

2-19- نتیجه گیری. 64